Bằng những kiến thức đã học và sưu tầm thêm tư liệu từ sách, báo, internet, em hãy chứng minh nhận định sau: “Hiện nay, cục diện thế giới theo xu hướng đa cực, đa trung tâm diễn ra nhanh hơn”. Theo em, xu thế đó mang lại những cơ hội nào cho Việt Nam trong công cuộc phát triển đất nước?

Lời giải của Vua Trắc Nghiệm

Chứng minh nhận định: “Hiện nay, cục diện thế giới theo xu hướng đa cực, đa trung tâm diễn ra nhanh hơn”

Hiện nay, dưới tác động mạnh mẽ của cuộc cách mạng khoa học – công nghệ, xu thế toàn cầu hóa và những biến động về kinh tế – chính trị, sự thay đổi về tương quan lực lượng và sức mạnh giữa các quốc gia lớn đang diễn ra nhanh chóng. Những biến động này đã thúc đẩy cục diện thế giới chuyển dịch theo xu hướng đa cực, đa trung tâm ngày càng rõ nét.

Biểu hiện của xu thế đa cực, đa trung tâm:

• Mỹ:

  • Mặc dù vẫn là cường quốc số một thế giới, sức mạnh tương đối của Mỹ so với các quốc gia khác đang suy giảm.
  • Mỹ vẫn giữ vị thế nền kinh tế số một toàn cầu, nhưng phần trăm GDP so với thế giới đã giảm từ 31% (năm 2000) xuống gần 25% (năm 2021). GDP của Mỹ từng lớn gấp 12 lần GDP Trung Quốc năm 2000, nhưng tới 2021, chỉ còn gấp 1,9 lần.
  • Về chính trị và uy tín quốc tế, vị thế của Mỹ cũng đang có dấu hiệu suy giảm. Sức mạnh quân sự dù vẫn vượt trội nhưng khoảng cách với Nga và Trung Quốc đang thu hẹp.

• Trung Quốc:

  • Trung Quốc đã vươn lên trở thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, vượt qua Nhật Bản. Sự phát triển kinh tế nhanh chóng với tốc độ trung bình 9,7%/năm trong hơn 30 năm qua, cùng với GDP đạt hơn 14 nghìn tỷ USD (năm 2021), đã giúp Trung Quốc khẳng định vị thế.
  • Trung Quốc đầu tư mạnh vào quốc phòng và an ninh, với ngân sách quốc phòng đạt 106,6 tỷ USD (năm 2012). Sức mạnh quân sự của Trung Quốc ngày càng tăng, đóng vai trò quan trọng trong các vấn đề quốc tế.
  • Trung Quốc cũng trở thành cường quốc về khoa học – công nghệ, dẫn đầu thế giới trong nhiều lĩnh vực như công nghệ thông tin, công nghệ vũ trụ và công nghệ xanh.

• Liên bang Nga:

  • Sau một thời gian suy giảm, kinh tế Nga đã phục hồi mạnh mẽ từ năm 2000 với tốc độ tăng trưởng đạt 6-7%/năm. GDP của Nga năm 2021 đạt gần 2 nghìn tỷ USD.
  • Nga vẫn giữ vị trí hàng đầu trong lĩnh vực quân sự, là một cường quốc quan trọng về quốc phòng trên thế giới.

• Liên minh châu Âu (EU):

  • EU tiếp tục giữ vai trò quan trọng trong kinh tế toàn cầu với GDP đạt khoảng 25% GDP thế giới (năm 2012). Liên minh này còn là một trong những trung tâm khoa học – công nghệ hàng đầu thế giới.
  • EU tham gia sâu rộng vào việc thiết lập các quy tắc thương mại và tài chính quốc tế thông qua các tổ chức như G8, IMF, WB, WTO.

• Nhật Bản:

  • Nhật Bản vẫn giữ vị trí nền kinh tế lớn thứ ba thế giới trong giai đoạn 2010-2023, dù đã bị Đức vượt qua vào cuối năm 2023. Nhật Bản tiếp tục duy trì vai trò quan trọng về khoa học – công nghệ và là cường quốc hàng đầu về công nghệ cao.

• Ấn Độ:

  • Với tốc độ phát triển kinh tế trung bình 7%/năm trong hơn 20 năm qua, Ấn Độ đã trở thành một trong mười nền kinh tế lớn nhất thế giới, với GDP năm 2012 đạt khoảng 1.743 tỷ USD.
  • Ấn Độ cũng đang tăng cường tiềm lực quân sự, trở thành một cường quốc ở khu vực châu Á.

Các tổ chức quốc tế và trung tâm kinh tế mới:

• Sự phát triển mạnh mẽ của các quốc gia và sự thay đổi tương quan lực lượng đã hình thành nên nhiều trung tâm và tổ chức kinh tế, tài chính quốc tế mới. Một số ví dụ tiêu biểu là: Nhóm các nước BRIC, Diễn đàn APEC, Cộng đồng ASEAN, Ngân hàng Đầu tư cơ sở hạ tầng châu Á (AIIB), Khối thị trường chung Nam Mỹ (MERCOSUR), và nhiều tổ chức khác.

Cơ hội cho Việt Nam trong bối cảnh thế giới đa cực:

• Thu hút vốn đầu tư từ nước ngoài.
• Học hỏi và áp dụng các thành tựu từ cuộc cách mạng khoa học – công nghệ.
• Tiếp thu kinh nghiệm và phương pháp quản lý kinh tế từ các quốc gia phát triển.